woensdag 28 oktober 2009

Tekstanalyse Kunstgeschiedenis

Hoofdstuk 4 De Grieken en hun naburen


4.9 Kouros uit Tenea, ca. 570 v. Chr. Marmer, hoogte 150 cm. Staatliche Antiknsammlungen und Glyptothek, Munchen.

Ik zie een jonge jongen staan. Hij is naakt en het lijkt erop dat hij tevreden kijkt. Het lichaam is niet echt gespierd. Zijn houding is strak, beetje stijfjes. Van voren is het helemaal horizontaal. Zijn gezicht zit recht op zijn lijf. Het linker been staat iets naar voren. Hij heeft een haardracht. Zijn handen zijn aan zijn dijbenen vast gezet. Hij heeft een smalle taille.

Het mannelijk naakt
Het overgrote deel van de vrijstaande archaïsche beelden stelt jeugdige mannelijk naakten voor, algemeen bekend als ‘kouroi’, het geen wil zeggen ‘jongelingen’. Er zijn er meer dan honderd bewaard gebleven, gaaf of in grote fragmenten, in hoogte variërend van gemiddeld zo’n anderhalve meter tot uitzonderingen als de kouros van Sounion, die 3,3 meter hoog is. (Nationaal Archeologisch Museum, Athene). De beelden zijn over in de Helleense wereld gevonden, maar voornamelijk in Griekenland zelf. Alle hebben dezelfde stijve houding; het hoofd omhoog, de ogen zie recht vooruit, de armen hangen naar beneden en de vuisten zijn gebald. Het accent ligt op brede schouders, krachtige borst- en kuitspieren, een smal middel, geprononceerde knieën, ronde dijen en billen. De gelaatsuitdrukking varieert van een onaandoenlijk, nogal lummelachtig starende blik tot een aangepaste maar niettemin veel betekende, soms iets wat brutale blik van waakzaamheid (4.9).

Geprononceerde: sterk sprekend of uitkomend.

De tekst heeft de afbeelding aangevuld. Ik heb veel uit de afbeelding kunnen halen wat later terug kwam in de tekst. Het is dat ik weet wat kouroi betekend, als ik dat niet had geweten zou de tekst belangrijker zijn geweest. Wat ik wel uit de afbeelding had kunnen halen maar niet helemaal heb gedaan is bijvoorbeeld het accent op de borst- en kuitspieren. De blik kon ik ook niet helemaal plaatsen. Ik dacht lacht hij nou vriendelijk of is het iets meer dan vriendelijk lachen. Na de tekst te hebben gelezen werd het dus duidelijk dat ze soms een brutale blik van waakzaamheid hebben. De tekst was bij deze afbeelding belangrijk om volledige informatie over de afbeelding te krijgen.

Het mannelijk naakt
Het grote deel van vrijstaande archaïsche beelden bestaan uit het jeugdige mannelijk naakt. Het mannelijk naakt heet ook wel ‘kouroi’, en dat wil zeggen ‘jongeling’. Er zijn er meer dan honderd bewaard gebleven en de hoogtes van die beelden verschillen. De beelden zijn vooral in Griekenland zelf gevonden. Kenmerken van deze beelden zijn; stijve houding; hoofd omhoog, armen hangen naar beneden en de handen zijn gebald als vuisten. De accenten liggen op de brede schouders, sterke borst- en kuitspieren, smal middel, sterk sprekende knieën, ronde dijen en billen. De gezichtsuitdrukking kunnen verschillen, van soms nogal lummelachtige blik tot een soms brutale blik van waakzaamheid.